IMO goed op weg voor verduurzaming zeevaart, nog wel een lange weg te gaan

Nick Lurkin

De lidstaten van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) kwamen vorige week bijeen in het milieucomité (MEPC) om te vergaderen over de weg voorwaarts om de zeevaart te verduurzamen. De meest belangrijke ontwikkelingen betreffen de korte termijn maatregelen om de CO2-uitstoot van schepen wereldwijd verder te reduceren zoals afgesproken in het mondiale IMO-klimaatakkoord uit 2018.

dummyart02

Tot nu toe bestonden er alleen voor nieuwbouwschepen eisen aangaande de energie-efficiency, maar daar komt nu vrijwel zeker verandering in voor bestaande schepen. Er is een voorstel goedgekeurd en daarmee een eerste stap gezet voor een energielabel voor zeeschepen. De KVNR is tevreden over de uitkomst, ook al hadden de lidstaten zich gezamenlijk ambitieuzer mogen opstellen volgens de Nederlandse reders. Bij het vaststellen van de reductiedoelen en de energie labels zijn namelijk geen concrete maatregelen ontwikkeld om bestaande schepen die al bovengemiddeld presteren te waarderen. Echter schepen die ondermaats presteren kunnen dit gedurende drie opeenvolgende jaren blijven doen voordat dit consequenties heeft.

EEXI
De Energy Efficiency Existing Ship Index (EEXI) is rond. Deze index behelst een verplichting voor bestaande schepen om de efficiëntie te berekenen. De EEXI voor bestaande schepen is gerelateerd aan de Energy Efficiency Design Index (EEDI) voor nieuwbouwschepen. Per scheepstype en tonnage (DWT) categorie zijn reductiepercentages vastgesteld. Het advies van de IMO-werkgroep die zich hier eerder dit jaar al over boog is goedgekeurd door de IMO-milieucommissie, MEPC. Medio 2021 wordt naar verwachting het besluit hierover definitief aangenomen.   

Energielabel
Ook kwam vorige week de zogeheten Carbon Intensity Indicator (CII) aan bod. De CII behelst een raamwerk om de jaarlijkse factor voor reductie van CO2-uitstoot door schepen vast te leggen. Het raamwerk is nu rond, maar de details zijn nog niet uitgewerkt. Vast staat dat het een systeem wordt dat de lijn volgt van energielabels zoals we ook kennen bij het kopen van consumentenproducten, zoals een koelkast of televisie. Voor schepen met een slecht label moet binnen een gestelde termijn een verbeterplan worden opgesteld om wel aan de minimale criteria te gaan voldoen.

R&D-fonds
Naast de discussie over maatregelen om de CO2-uitstoot op de korte termijn te reduceren, werd ook een proactief voorstel van de scheepvaartindustrie besproken over het vullen van een mondiaal verduurzamingsfonds van 5 miljard US dollar door de reders zelf. Dit fonds is nodig om de onderzoek en ontwikkeling van alternatieve brandstoffen en energiedragers voor een emissieloze zeevaart te bevorderen en daarmee de CO2-uitstoot van de zeevaart zo snel mogelijk naar 0 te krijgen. Gelet op de beperkte tijd en het online vergaderen was het helaas voor veel IMO-lidstaten lastig om een eerste besluit te maken over dit miljardenvoorstel. Het voorstel is uitvoerig besproken en ligt nog op tafel voor de volgende vergadering van de IMO-milieucommissie, maar er waren wel wat zorgen van met name ontwikkelingslanden over de verhoging van de transportkosten over zee door de toeslag van 2 US dollar.    

Gemengde gevoelens
De Nederlandse reders zijn tevreden met de tussentijdse ontwikkeling en het raamwerk aangaande de IMO-maatregelen op de korte termijn, echter hadden we graag meer ambitie gezien van een aantal lidstaten met betrekking tot de kortetermijnmaatregelen en het opzetten van een mondiaal verduurzamingsfonds te ondersteunen. Zeker als je bedenkt dat de uitwerking van de maatregelen nog relatief veel tijd in beslag zal nemen.

IMO-studie
Onlangs schreven we al dat de zeevaart op koers ligt als het gaat om het terugdringen van de relatieve CO2-uitstoot per schip, zoals deze zomer duidelijk werd uit de vierde studie van IMO naar de uitstoot van broeikasgassen. De lidstaten spraken bij de vaststelling van het rapport vorige week overigens hun waardering uit voor de gedetailleerdheid van het rapport.