ENNL

Nederlandse zeevaart

Economische betekenis

Inleiding

De Nederlandse geschiedenis is gekenmerkt door een rijke maritieme traditie. Letterlijk rijk, want de Nederlandse koopvaardij zorgt er al honderden jaren voor dat Nederland een grote welvaart kent. Het woord welvaart zegt wat betreft die samenhang genoeg.

Voor een relatief kleine arbeidsmarkt heeft de Nederlandse zeevaart een grote economische betekenis voor Nederland. Er gaan miljarden om in de zeescheepvaart en dat komt ten goede van het verdienvermogen van ons land. Waar hebben we het dan precies over?

Impressie

Wereldhandel

Maar liefst 90 procent van de goederen die wereldwijd worden vervoerd gaan over zee. Dit indrukwekkende aandeel geeft direct aan hoe groot het belang is van de zeescheepvaart. Traditiegetrouw lift de Nederlandse economie mee op de wereldhandel. Gaat het slecht of goed met de wereldhandel, dan volgt de nationale economie die trend. In recente jaren gebeurde dat echter niet. Waar het na de financiële crisis nationaal steeds beter ging met Nederland, bleef de groei van de wereldhandel achter. Dit heeft tot op de dag van vandaag gevolgen voor de zeevaart, ook de Nederlandse. Nu kan met voorzichtigheid gesteld worden dat de wereldhandel inmiddels aan lijkt te trekken, toch komen de Nederlandse reders uit een diep dal.

De Nederlandse zeescheepvaart vormt een belangrijke aanjager van de Nederlandse maritieme cluster. In 2022 creëerde de Nederlandse zeevaart een omzet van bijna 8 miljard euro. en dan rekenen we sommige marktsegmenten in de zeevaart nog niet eens mee.

Betekenis Nederlandse zeevaart

Nederland is een exportland en heeft daar een groot deel van zijn kennis en welvaart aan te danken. Die blik naar buiten toe is mede mogelijk door een vitale zeevaart. Door die welvaart is het ook mogelijk dat door middel van de zeevaart de wereld naar Nederland kan worden gehaald. De zeevaart vervult daarmee een belangrijke rol in de Nederlandse economie en welvaart. De haven van Rotterdam had bijvoorbeeld nooit zo’n belangrijke rol kunnen hebben als Nederland geen zeevarende natie was geweest.

De economische situatie voor de Nederlandse zeescheepvaart is de laatste jaren slecht maar inmiddels zijn positieve signalen zichtbaar. Sommige deelmarkten ondervinden nog steeds de gevolgen van de lange recessie, zoals de containerfeeder schepen, droge lading- en multi purpose schepen.

De economie trekt wel aan maar vanwege de overcapaciteit herstelt de vrachtprijs niet. Andere sectoren hebben wel de wind in de zeilen, zoals de cruisevaart en de gasvaart. De markt voor de offshore windenergie laat een positief beeld zien door aanleg van grootschalige windmolenparken. De offshore olie en gas heeft sterk te lijden onder de forse daling van de olieprijs die zich inde recente jaren heeft voorgedaan.

Maritiem cluster

De maritieme cluster in Nederland telt twaalf maritieme sectoren waaronder havens, offshore maritieme toeleveranciers, scheepsbouw, waterbouw, maritieme dienstverlening en kennisinstituten, binnenvaart, Koninklijke Marine, watersportindustrie, visserij en zeevaart. Met 12.000 bedrijven bieden deze sectoren werk aan ruim een kwart miljoen mensen.

De toegevoegde waarde van de zeevaart voor Nederland als kenniseconomie is ook zichtbaar op de arbeidsmarkt. Een Nederlandse zeevarende werkt tegenwoordig zelden zijn hele leven op zee. De ‘beroepslevensduur’ van een zeevarende beslaat gemiddeld zo’n zeven jaren. Daarna kiezen de meeste zeevarenden voor een beroep aan de wal, maar wel voor een baan met een maritiem karakter. Ze gaan aan de slag voor een rederij, voor onderwijsinstellingen, toeleveranciers of voor de KVNR. Dat klopt, bij de KVNR werken zelfs drie voormalig zeevarenden! Zo wordt er vanuit de praktijk veel kennis gepompt in het Nederlandse maritieme cluster en blijft Nederland een toonaangevend land in het maritieme domein.