De maximale uitstoot van zwavel die wereldwijd geldt wordt vanaf 1 januari 2020 tot 0,50% verlaagd, tegen 3,50% nu. Dit betekent een reductie van ruim 80% in de uitstoot van zwavel! De Internationale Maritieme Organisatie (IMO) heeft in het najaar van 2016 hiertoe besloten. Om hieraan te kunnen voldoen moeten reders vanaf eind 2019 op een duurdere laagzwavelige brandstof varen. Volgens producenten zal deze brandstof naar verwachting 70% tot 100% duurder zijn dan de huidige hoogzwavelige brandstof, maar volledige transparantie in de prijzen van de nieuwe scheepsbrandstoffen is er (nog) niet.

Het overstappen op uitlaatgaswasinstallaties zoals scrubbers, of het overgaan naar een schonere alternatieve brandstof (LNG bijvoorbeeld) is ook een mogelijkheid om aan de nieuwe norm te voldoen, maar voor veel reders (nog) geen optie, omdat deze alternatieven technisch niet altijd mogelijk zijn of aanzienlijke investeringen vereisen.

Daarnaast zijn er nog wat onzekerheden op het gebied van implementatie en handhaving van de strengere zwavelnorm. Dit is echter wel van belang, omdat het anders marktverstoring kan bevorderen doordat notoire overtreders van de strengere zwavelnorm op goedkopere hoogzwavelige brandstof varen. Een verlies voor het milieu én het gelijke speelveld tussen reders. Tot slot is het nog de vraag of er voldoende laagzwavelige brandstoffen beschikbaar zullen zijn in voornamelijk de gebieden buiten Europa en of de stabiliteit en kwaliteit daarvan goed is. Producenten merken nu op dat ze hierover nog steeds geen uitsluitsel kunnen geven.

Zoals gezegd is het belangrijk dat er een gelijk speelveld is voor reders. Valsspelers die zich (bewust) niet aan de zwavelregelgeving houden mogen geen economisch gewin halen. Dit betekent dat er een robuuste handhaving moet zijn met passende sancties om dit tegen te gaan.

Een goed voorbeeld van een oplossing die door de zeevaartsector zelf heeft voorgesteld, is het verbod na 1 maart 2020* op het aan boord hebben van brandstoffen met een zwavelpercentage hoger dan 0,50%. Een uitzondering hierop geldt voor schepen uitgerust met gaswasinstallaties of in het geval er (aantoonbaar) geen laagzwavelige brandstof beschikbaar was.

Indien er in een bepaalde haven helemaal geen laagzwavelige brandstof beschikbaar zou zijn, moet er een mondiaal uniforme procedure in werking treden hoe reders in zo’n situatie moeten handelen zonder dat ze daarvoor bestraft worden.

Tot slot zijn er zorgen bij veel reders over de stabiliteit van de nieuwe scheepsbrandstoffen. De kwaliteit van deze 0,50%-brandstoffen verschilt naar verwachting enorm in de verschillende delen van de wereld. Veel scheepsbrandstoffen zouden ook niet compatibel met elkaar zijn en tot mogelijke problemen met de tanks en motoren kunnen leiden. De van een reis overgebleven scheepsbrandstof kan niet zo makkelijk worden gemengd met een nieuwe lading brandstof als voorheen. De bemanning aan boord en de bunkerafdelingen van reders en charteraars moeten daarom goed opletten welke scheepsbrandstof ze moeten bestellen.

*De mondiale zwavelnorm van 0,50% gaat in per 1 januari 2020, echter het verbod om hoogzwavelige brandstof aan boord te hebben per 1 maart 2020. Dit vanwege de juridische procedure binnen IMO.

De KVNR volgt nauwgezet de ontwikkelingen met betrekking tot handhaving en praktische problemen in de beginfase van de strengere mondiale zwavelnorm.