NL

Piraterij

Prioriteit KVNR: adequate bescherming tegen piraterij

Nederlandse reders:

“Wij zijn verheugd dat de Wet ter Bescherming Koopvaardij op 1 februari 2022 in werking is getreden. Hiermee wordt particuliere gewapende beveiliging op Nederlandse vlagschepen mogelijk gemaakt. We hebben hier ruim tien jaar voor gepleit bij de overheid. Zo kan de veiligheid van bemanning worden gewaarborgd in de Golf van Aden, en hopelijk in de toekomst ook in andere gebieden zoals de Golf van Guinee.”

Maatregelen voor bescherming tegen piraterij:

Beveiligingsteam aanvragen

Onder de WtBK kunnen particuliere beveiligingsbedrijven een vergunning aanvragen bij de Nederlandse overheid voor het beschermen van Nederlands gevlagde schepen. Momenteel is een vergunning afgegeven aan het bedrijf ESS Maritime. Daarnaast heeft ILT meerdere aanvragen in behandeling. Op de website van ILT worden ‘Erkende bewapende beveiligingsbedrijven’ vermeld, dat zijn de bedrijven met een vergunning. 

Reders die met een beveiligingsbedrijf met vergunning willen varen kunnen hiervoor per transport toestemming vragen aan de Kustwacht via het aanvraagformulier op de website. Na afloop van het transport wordt verslag uitgebracht aan de Inspectie Leefomgeving en Transport. Als tijdens het transport geweld is toegepast ter bescherming volgt onderzoek door het Openbaar Ministerie.

KVNR - Cathelijne Bouwkamp - Maritime Security & International Law _web
Dossierhouder

 

Cathelijne Bouwkamp
Maritiem recht en security

010 2176 279
06 4168 5465
bouwkamp@kvnr.nl

KVNR - Nathan Habers - Public Relations, Crisiscoördinatie en Geopolitiek - web
Persvoorlichting

 

Nathan Habers
Public Relations

06 5200 0788
010 2176 264
habers@kvnr.nl

Achtergrond

Als schepen door de High Risk Area bij Somalië varen, kunnen zij bescherming aan boord krijgen tegen piraterij. Dit kan voor schepen onder Nederlandse vlag in de vorm van een militair team, een Vessel Protection Detachment (VPD), of via een particulier gewapend beveiligingsteam als een VPD niet mogelijk is.

Voor meerdere reders is de inzet van een VPD niet mogelijk vanuit het oogpunt van flexibiliteit, omvang en/of kosten. Juist in die gevallen heeft de reder nu de mogelijkheid om particuliere beveiligingsbedrijven in te zetten die hiervoor een vergunning hebben verkregen van de Nederlandse overheid. Zo kan de reder zijn bemanning en schip in alle omstandigheden beschermen tegen mogelijke aanvallen. Het ministerie van Defensie heeft drie factoren vastgesteld waarvan de inzet van een VPD afhangt. Deze factoren kunnen niet gewijzigd worden.

Flexibiliteit: Door een te lange doorlooptijd van de aanvraag kan een VPD soms niet tijdig aan boord van een schip worden ingezet. Met name in de spotmarkt, waarin veel Nederlandse schepen opereren en waarin transporten binnen enkele dagen vervoerd moeten worden, kan de inzet van een VPD moeilijk tijdig verzorgd worden.

Omvang VPD: Defensie heeft vastgesteld dat een VPD uit minimaal 11 militairen moet bestaan om de veiligheid van de militairen te garanderen. Nederlandse schepen zijn vaak relatief klein met als gevolg dat een reder een beperkt aantal hutten aan boord heeft. Zo zijn er meestal niet voldoende slaapplekken aan boord voor het VPD.

Kosten: De kosten voor de reder voor de inzet van een VPD zijn door Defensie vastgesteld op 5000 euro per dag. Dit is fors hoger dan de kosten voor een privaat beveiligingsteam waarmee alle andere Europese vlaggen mogen varen. Dit zorgt voor een groot nadeel ten opzicht van de concurrenten bij het aangaan van een vervoerscontract.

Ontwikkeling wetgeving

In 2015 heeft de Nederlandse overheid in een beleidsstandpunt een kader opgesteld waarbinnen particuliere gewapende beveiliging mogelijk zou kunnen zijn.

Dit heeft uiteindelijk geleid tot het indienen van het initiatiefwetsvoorstel Wet ter Bescherming Koopvaardij (WtBK) door de VVD en het CDA in september 2016. De WtBK is op 19 maart 2019 aangenomen door de Eerste Kamer en de Reparatiewet WtBK is op 30 november 2021 aangenomen door de Eerste Kamer. De onderliggende AMvB en Ministeriële regeling werden ook in 2021 afgerond. Daarmee kon de WtBK eindelijk in werking treden.

Stand van zaken - 15 juli 2022

De WtBK is in werking getreden op 1 februari 2022. Via deze wet kan particuliere gewapende beveiliging worden toegestaan als de inzet van een VPD niet mogelijk is. De KVNR ziet deze wet als de best werkbare en meest gunstige oplossing voor alle partijen. Vooralsnog is de Golf van Aden het enige gebied waar inzet van particuliere beveiligers is toegestaan.

Aanvraagprocedure

Onder de WtBK kunnen particuliere beveiligingsbedrijven een vergunning aanvragen bij de Nederlandse overheid voor het beschermen van Nederlands gevlagde schepen. Momenteel is een vergunning afgegeven aan het bedrijf ESS Maritime. Daarnaast heeft ILT meerdere aanvragen in behandeling. Op de website van ILT worden ‘Erkende bewapende beveiligingsbedrijven’ vermeld, dat zijn de bedrijven met een vergunning.

Reders die met een beveiligingsbedrijf met vergunning willen varen kunnen hiervoor per transport toestemming vragen aan de Kustwacht via het aanvraagformulier op de website. Na afloop van het transport wordt verslag uitgebracht aan de Inspectie Leefomgeving en Transport. Als tijdens het transport geweld is toegepast ter bescherming volgt onderzoek door het Openbaar Ministerie.